شخصی در قطب شمال ساکن است و می خواهد قربانی کند، آیا می تواند نهنگی را قربانی کند؟
الحمدلله،
قربانی کردن نهنگ یا اسب یا گوزن یا مرغ و خروس صحیح نیست، زیرا از جمله شروط صحت قربانی آنست که حیوان باید از چهارپایان اهلی (بهیمه الانعام) باشد، که عبارتند از : (شتر، گاو، گوسفند، و بز) به دلیل فرموده باری تعالی : « وَلِکُلِّ أُمَّهٍ جَعَلْنَا مَنْسَکًا لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَی مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَهِ الأَنْعَامِ » (حج ۳۴).
یعنی : « ما برای هر ملّتی (که پیش از شما به خدا ایمان داشته‌اند) قربانی را مقرّر کرده‌ایم، تا به نام خدا چهارپایان مواشی را ذبح کنند که خدا بدیشان عطاء نموده است».
انعام: اسمی است که بر شتر و گاو و گوسفند اطلاق می‌شود.
و از پیامبر صلی الله علیه وسلم و هیچیک از اصحابش نقل نشده که بغیر از بهیمه الانعام قربانی کرده باشند.
نگاه کنید به : “فتح القدیر” (۹/۹۷) .
امام نووی می گوید : «شرط صحیح در قربانی آنست که بایستی از انعام باشد، که عبارتست از : شتر و گاو و گوسفند، و در آن تمامی انواع شتر، و تمام انواع گاو، و تمام انواع گوسفند از جمله بز یکسان هستند، و (قربانی کردن) غیر از انعام، مثل گاو وحشی یا الاغ وحشی و دیگر وحوش درست نیست، و هیچ خلافی در این نیست، چه نر باشد یا ماده.. ». “المجموع” (۸/۳۶۴-۳۶۶).
شبیه این را امام ابن قدامه در “المغنی” (۳۶۸) گفته است.
و علامه ابن عثیمین در رساله ” أحکام الأضحیه والزکاه ” گفته : «جنس (حیوانی) که قربانی می شود، باید فقط از بهیمه الانعام (چهارپایان مواشی) باشد، به دلیل فرموده باری تعالی : « وَلِکُلِّ أُمَّهٍ جَعَلْنَا مَنسَکًا لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَی مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِیمَهِ الأَنْعَامِ» (حج ۳۴). و بهیمه الانعام (که در آیه شریفه ذکر شده) عبارتست از : شتر و گاو و گوسفند، که بز هم جزو آنست، ابن کثیر بعد از ذکر این نکته گفته : حسن (بصری) و قتاده و بقیه نیز چنین معتقدند، ابن جریر گفته : (بهیمه الانعام) نزد عرب اینطور است.
علاوه بر آن؛ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند : «لَا تَذْبَحُوا إِلَّا مُسِنَّهً، إِلَّا أَنْ یَعْسُرَ عَلَیْکُمْ، فَتَذْبَحُوا جَذَعَهً مِنَ الضَّأْنِ» مسلم (۱۹۶۳).
یعنی : «قربانی نکنید مگر مسنه را، مگر در صورتی که برایتان دشوار باشد؛ پس می توانید گوسفند شش ماهه را ذبح کنید».
مسنه یعنی : گوسفند و بز یک ساله، و گاو دوساله، و شتر پنج ساله، اهل علم اینگونه گفتند.
و ضمنا قربانی عبادت است، بنابراین (ذبح هیچ حیوانی به نیت قربانی) مشروع نیست جز طبق آنچه از رسول خدا صلی الله علیه وسلم وارد شده باشد، و نقل هم نشده که ایشان بغیر از شتر و گاو و گوسفند قربانی کرده باشند».
والله اعلم