دکوم خلیفه په وخت کی بلخ ته اسلام رتلی؟
ستاسو دجواب په هیله
آصف خان
ځواب
بسم الله الرحمن الرحيم
په افغانستان کې د اسلامې فتوحاتو په وخت کې يو حکومت نه وو بلکي پر څو حکومتونو يا حکمرانيو ويشل شوی وو، لکه : د افغانستان په غربي مناطو کې د سيستان (سجستان ) حکمراني وه چې د ساسانيانو لخوا اداره کيده ، د زردشتي باطل دين پيروان وو.
د زابل او هغه چاپیر سيمو کې د زابلستان حکمراني وه چې د رتبيليانو لخوا اداره کيده ، په باميانو کې د شيرانو حکمراني وه چې د کوشانيانو د خاندان له بقاياوو څخه وو .
د هندوکش شمالي مناطق بلخ ، تخار ، ميمنه ، قندوز هم ځانګړی پاچاهي لرله چې مرکز يې قندوز د کوشانيانو خاندان پورې تړلي حکمرانانو حکومت ور باندې کولو .
په کابل او د هغه شا او خوا مناطقو کابلشاهانو حکومت کولو ، په غور باندې سوريانو حکومت کولو .
د اسلام نه مخکې په افغانستان کې د زردشت ، بودايي ، يهودي باطلو دينونه پيروي کيدله .
د اسلامې فتوحاتو پيل :
د افغانستان د شمالي سيمو فتحه :
افغنسان ته د اسلام د فتحې لومړی لښکر د حضرت عمر فاروق رضی الله عنه د خلافت په دور کې د عربو د سردار احنف بن قيس تميمي په مشري په کال د ۱۸ هجري کې افغانستان ته د ايران له لارې داخل شو او د افغانستان ځنې شمالي برخي لکه هرات ، بلخ نشاپور تر تخارستان پورې مناطق يې فتحه کړل .
او د حضرت عثمان رضی الله عنه په دور خلافت کې په افغانستان کې د فتوحاتو لمن نور هم پراخه شو کوهستان هم فتح شو ..
د افغانستان د جنوبي سيمو فتحه :
د حضرت عمر فاروق رضی الله عنه د خلافت دورې په ورستی برخه کې په کال د ۲۳ هجري کې د اسلام د فتحې کاروان د کرمان له ليارې د مسلمانانو د دوو قوماندانانو په مشری عاصم بن عمر او تميمي په مشری په سيستان باندې حمله وکړه او سيستان يې فتحه کړ ، وروسته د حضرت عثمان رضی الله عنه په فرمان د سيستان د پاره يو مدبر والي عبدالرحمن بن سمره وټاکل شو .
او د حضرت علی رضی الله عنه د خلافت په دوره کې زابلستان هم فتحه شو .
د کابل فتحه :
په کابل او د هغه چاپيره سيمو باندې کابلشاهانو حکومت کولو دا حکومت په افغانستان کې د هغه وخت تر ټولو قوي حکومت وو چې د اسلامې لښکر پر وړاندې سخت جنګيدلی دي .
اسلامي لښکر په ۳۶ هجري کال د مدبر قوماندان عبدالرحمن بن سمره په مشري په کابل باندې حمله وکړه او د يو کال سخت جنګ وروسته يې کابلشاه مات او کابل فتحه شو.
د کابل د فتحې وروسته اسلامې لښکر ملتان طرف ته مخ کړه لاهور او ملتان يې فتحه کړل .
او په دې سره د الله تعالی په عظيم فضل او د صحابه کرامو رضی الله عنهم اجمعين د جهاد ، قربانيو او سختو ستړیو په وجه مونږ په ستر الهي دين کې وشميرل شوو ( لله حمد ) .