که یو سړی حلال شی حرام، یا حرام شی حلال وبولي..!؟

که یو سړی حلال شی حرام، یا حرام شی حلال وبولي، آیا د اسلام نه وځي او ښځه ترې جدا کېږي ؟

محمد عبدالله د لندن نه

*******************************************************

الجواب وبالله التوفيق
يا الله توفيق رانصيب کړئ د صحيح جواب!

د اسلام مبارک دین د حلالو او حرامو حدود ټاکلي، چې څوک یې بدل نه شي کولی. د یو مسلمان لپاره دا مهمه ده چې د الله تعالی له احکامو سره موافق واوسي، ځکه چې د دې مخالفت د عقیدې، ایمان، او نکاح د صحت مسئله راپورته کوي.

دا مسأله شرعاً ډېر مهم تفصیل ته اړتیا لري، ځکه چې دا د عقیدې، شریعت، او د نکاح د بطلان مسأله ده. د دې لپاره لاندې اصولي بحث ته اړتیا ده:

۱) که یو څوک د الله تعالی حلال کړی شی حرام وبولي

که یو کس ووايي چې “فلانی شی (چې الله تعالی حلال کړی دی) حرام دی” – نو دلته باید د هغه نیت ته وکتل شي:

الف) که د انکار او استحلال (حلال شي ته دایمي حرام ویل) نیت ولري:

✔ دا کفر دی، ځکه چې د الله تعالی د حکم سره مخالفت کول د اسلام له دایرې څخه د وتلو سبب کېږي.
✔ قرآن کریم فرمایي:

> وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلَالٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَ
(النحل: ۱۱۶)

ژباړه:
“او مه وایئ د هغو شیانو په اړه چې ستاسو ژبې یې دروغ وایی، دا حلال دی او دا حرام دی، د دې لپاره چې پر الله دروغ وتړئ، بېشکه هغه کسان چې پر الله دروغ تړي، نه به بریالي کېږي.”

✔ د دې آیت له مخې، که څوک دا عقیده ولري چې د الله تعالی حلال کړی شی واقعاً حرام دی، نو دا د اسلام څخه د وتلو سبب دی.

ب) که یوازې د غصې، مذاق، یا ناپوهۍ له امله ووايي:

✔ که یو څوک ووايي، “زه دا حلال شی نه خورم، دا زما لپاره لکه حرام دی”، خو هغه د شرعي حراموالي عقیده ونه لري، نو دا کفر نه دی، بلکې یو ناسم لفظ دی چې باید استغفار وکړي.

✔ رسول الله ﷺ فرمایلي:

> إِنَّ العَبْدَ لَيَتَكَلَّمُ بِالكَلِمَةِ، لاَ يَتَبَيَّنُ فِيهَا، يَزِلُّ بِهَا إِلَى النَّارِ أَبْعَدَ مِمَّا بَيْنَ المَشْرِقِ وَالمَغْرِبِ
(بخاري: ۶۴۷۷، مسلم: ۲۹۸۸)

ژباړه:
“بنده یو داسې کلمه وایی، چې ده ته یې چندان اهميت نه وي، خو د همدې له امله د دوزخ ژورو ته لویږي، تر څو چې د ختیځ او لویدیځ ترمنځ واټن دی.”

✔ که د غفلت یا ناپوهۍ له امله یې ویلي وي، باید سمدستي توبه وباسي او دا الفاظ بیا تکرار نکړي.

۲) که یو څوک حرام شی حلال وبولي

د دې حکم هم د حلال شی حرام بللو په څېر دی، یعني:

الف) که د الله تعالی د حکم سره مخالفت په عقیده ولري:

✔ دا کفر دی، ځکه چې د حرامو شیانو حلال ګڼل د الله تعالی د حکم انکار دی.

✔ مثالونه:

که یو څوک ووايي چې سود (ربا) حلال دی،

که یو څوک ووايي چې زنا روا ده،

که یو څوک ووايي چې شراب حلال دي،

که یو څوک ووايي چې حجاب فرض نه دی،

✔ قرآن کریم فرمایي:

> وَلَا يُحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَتَرَبَّصْنَ بِمَا خَلَقَ اللَّهُ فِي أَرْحَامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ
(البقرة: ۲۲۸)

ژباړه:
“د ښځو لپاره جایز نه دي چې د هغو شیانو مخالفت وکړي چې الله د هغوی په رحمونو کې پیدا کړي دي، که چیرې دوی په الله او د آخرت په ورځ ایمان لري.”

✔ که څوک د قرآن کریم یو ښکاره حرام، لکه زنا، شراب، یا سود حلال وګڼي، نو دا کفر دی او د اسلام څخه د وتلو سبب دی.

ب) که د مذاق یا ناپوهۍ له امله ووايي:

✔ که څوک په ناپوهۍ یا مذاق کې ووايي، نو باید توبه وباسي، خو کفر پرې نه لازمېږي.
✔ ابن قدامة رحمه الله وایي:
“من استحل محرماً بالإجماع كفر، إلا أن يكون جاهلاً بتحريمه فيعرف ذلك، فإن أصرّ بعد العلم فهو كافر.”
(المغني، ج: ۹، ص: ۲۲۷)

✔ مطلب دا چې که څوک د جهل له امله حرام شی حلال وګڼي، نو تر هغه مهاله معذور دی، تر څو چې پوه شي. که پوه شو، خو بیا هم پرې اصرار وکړي، نو کافر دی.

۳) آیا ښځه ورڅخه طلاقېږي؟

✔ که یو سړی د اسلام د اساسي عقایدو څخه خارج شي، نو د فقهې مطابق، د هغه نکاح فاسدېږي.
✔ قرآن کریم فرمایي:

> فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ
(الممتحنة: ۱۰)

✔ ژباړه:
“که تاسو پوه شئ چې هغوی (ښځې) مؤمنانې دي، نو هغوی کافرانو ته مه ستنوئ، نه هغوی د هغوی (کافرانو) لپاره حلالې دي، او نه هغوی د دوی لپاره حلال دي.”

✔ د دې آیت له مخې، که یو څوک د اسلام څخه وځي، نو د هغه نکاح هم باطلیږي، او ښځه ترې جدا کېږي، ځکه چې مسلمانې ښځې ته د کافر سره نکاح جایزه نه ده.

 

✔ فقهې حکم:

که سړی مرتد شي (د اسلام څخه ووځي)، نکاح فاسدېږي.

که هغه سمدستي توبه وکاږي، نو باید نکاح بیا نوي کړي.

که ښځه طلاق ته نه وي محتاجه، نو یوازې د نکاح نوي کول کفایت کوي.

که مرتد سړی توبه ونکړي، نو ښځه ورڅخه فوراً جدا کېږي، او د عدت وروسته بل واده کولی شي.

✔ ابن عابدین رحمه الله وایي:
“إذا ارتد أحد الزوجين قبل الدخول، وقعت الفرقة في الحال، وإن كان بعده وقعت عند انقضاء العدة.”
(رد المحتار، ج: ۳، ص: ۳۲۸)

✔ امام سرخسي رحمه الله وایي:
“إذا ارتد الزوج بانت منه امرأته، فإن أسلم وهي في العدة عاد النكاح، وإن تأخرت إسلامه خرجت من العدة ووقعت الفرقة.”
(المبسوط، ج: ۵، ص: ۴۸)

 

محترمه خلاصه د بحث دا شوه…

✔ که یو سړی حلال شی حرام وبولي، یا حرام شی حلال وبولي، او دا عقیده یې د انکار او استحلال په نیت وي، نو د اسلام څخه وځي، او نکاح یې فسخیږي.
✔ که دا خبره یې د ناپوهۍ، غصې، یا مذاق له امله وي، نو کفر نه پرې لازمېږي، خو باید توبه وباسي.
✔ که څوک مرتد شي، نو ښځه ورڅخه بې له طلاقه جدا کېږي.
✔ د داسې مسایلو په اړه باید د باوري علماوو سره مشوره وشي، ځکه چې دا د انسان د دین، عقیدې، او کورنۍ د استوګنې سره مستقیم تعلق لري.

اللهم اجعلنا من عبادك الصالحين وثبتنا على الإيمان والتقوى. آمین.
فإن كان صوابا فمن الله وإن كان خطأ فمني ومن الشيطان والله ورسوله بريئان منه.

که ليکنه درسته او مفيده وي دا د الله سبحانه وتعالی په توفيق او مدد سره او که غلطيانې په کښي موجود وي دا زما کمزورئ ده او ما پري خبر کړي مننه .

………………………..
الجواب الصحيح : خالد منصور هډه وال
—————————

نوټ..
او ضرور ئي شير کړئ مننه .

مننه له هغه چا نه چې ليکنه ئي وه لوستله او د ګوتو نښه يې پرېښوده.!

*******************************************************