لیکوال: الشيخ الدکتور المفتي خالد منصور هډه وال الافغاني
کرسمس د عیسویانو یو مذهبي جشن دی چې د حضرت عیسی علیه السلام د پیدایښت په مناسبت لمانځل کېږي. دا د هغوی لپاره یو ځانګړی دینی رسم دی، خو د اسلام د اصولو له مخې په دې کې ګډون کول یا د دې دودونو تقلید کول د اسلامي عقیدې، کلتور، او ارزښتونو خلاف دي. په لاندې مضمون کې به موږ د قرآن، احادیثو، اسلامي تاریخ، او د علماوو د اقوالو په رڼا کې د دې موضوع تفصیل وړاندې کړو.
—
کرسمس د قرآني لارښوونو په رڼا کې
د اسلام اساس توحید دی، چې یوازې د الله تعالی عبادت کول او له هر ډول شرک څخه ډډه کول پکې شامل دي. الله تعالی په قرآن کریم کې فرمایي:
“لَقَدْ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلْمَسِيحُ ٱبْنُ مَرْيَمَ”
(المائده: 72)
یعنې: “په حقیقت کې هغه کسان کافران شول چې وویل: الله خو هماغه مسیح بن مریم دی.”
دا آیت څرګندوي چې د عیسویانو هغه عقیده چې حضرت عیسی علیه السلام د الله زوی ګڼي، د شرک یوه ښکاره بڼه ده. په کرسمس کې برخه اخیستل د همدې عقیدې ملاتړ ګڼل کېږي، ځکه دا جشن د دوی د همدې عقیدې پر بنسټ دی.
بل ځای الله تعالی فرمایي:
“وَلَا تَرْكَنُوٓاْ إِلَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ ٱلنَّارُ”
(هود: 113)
یعنې: “د ظالمانو لور ته مه مایلوئ، چې اور به مو ونیسي.”
د دې آیت له مخې، د باطلو خلکو سره میلان او د هغوی دودونو کې ګډون کول یو خطرناک عمل دی چې مسلمانان یې باید په کلکه مخه ونیسي.
—
کرسمس د احادیثو په رڼا کې
رسول الله صلی الله علیه وسلم د غیرمسلمانانو د مذهبي دودونو د تقلید په کلکه منع کړې ده. هغه فرمایي:
“مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ”
(سنن ابی داود)
یعنې: “څوک چې د کوم قوم سره مشابعت وکړي، هغه د هماغه قوم څخه دی.”
دا حدیث په واضح ډول هغه عملونه منع کوي چې د غیرمسلمانانو مذهبي دودونه او کلتور تقلید کوي.
حضرت عمر بن الخطاب رضي الله عنه فرمایي:
“إياكم ورطانة الأعاجم، وأن تدخلوا عليهم في كنائسهم يوم عيدهم”
(بيهقي)
یعنې: “تاسو د کفارو په ژبه او دودونو کې ګډون کولو څخه ځان وساتئ، او د هغوی د دیني جشنونو پر ورځ کلیساوو ته مه ورځئ.”
په دې کې روښانه حکم دی چې مسلمانان باید د غیر اسلامي دیني مراسمو په لمانځلو کې ګډون ونه کړي.
—
د کرسمس د لمانځلو تاریخي پس منظر
کرسمس د حضرت عیسی علیه السلام د زوکړې په مناسبت د عیسویانو له خوا لمانځل کېږي، خو په حقیقت کې دا د حضرت عیسی علیه السلام د حقیقي تعلیماتو سره هیڅ تړاو نه لري. په عیسوي تاریخ کې داسې شواهد شتون لري چې کرسمس په اصل کې د “سول انویکتوس” یا د روميانو د لمر خدای د لمانځلو ورځې بدلون دی.
د څلورمې میلادي پېړۍ په دوران کې، کله چې رومیانو عیسویت ومنله، هغوی خپلې ډېری وثني یا بتپرستي عقیدې د عیسویت برخه وګرځولې، او د لمر د خدای د لمانځلو ورځ یې د حضرت عیسی علیه السلام د زوکړې په توګه اعلان کړه.
—
د علماوو اقوال
د اسلامي علماوو په اقوالو کې په کلکه دا مسئله روښانه شوې چې د غیرمسلمانانو د دیني دودونو تقلید کول د ایمان لپاره خطرناک دی.
شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله فرمایي:
“مشابهتهم في أعيادهم لا تجوز، لما في ذلك من تعظيم شعائر الكفر”
یعنې: “د کفارو په دیني جشنونو کې مشابهت روا نه دی، ځکه چې په دې کې د کفر د شعایرو تعظیم شامل دی.”
امام ابن القیم رحمه الله وایي:
“إجماع الأمة على تحريم مشاركة أهل الكتاب في أعيادهم”
یعنې: “د امت اجماع دی چې د اهل کتاب په دیني جشنونو کې ګډون کول حرام دي.”
—
کرسمس او اسلامي کلتور ته زیان
کرسمس یوازې یو جشن نه دی، بلکې دا د یوه کلتوري جګړې یوه برخه ده. غیرمسلمانان غواړي چې مسلمانان د خپل دیني او کلتوري پېژندنې څخه بې برخې کړي او د لویدیځو ارزښتونو برخه یې کړي.
اسلامي تاریخ ښیي چې مسلمانانو تل د خپل کلتور او دین د ساتلو لپاره هڅې کړې دي. د اندلس د سقوط وروسته، د کفارو لومړنۍ هڅه دا وه چې د مسلمانانو کلتور او دین ته زیان ورسوي، او هغوی په دې کې تر ډېره بریالي شول.
نن هم دا جګړه روانه ده. ځینې مسلمانان د ناخبرۍ له امله د غیرمسلمانانو په دیني مراسمو کې ګډون کوي، چې دا د دوی د دیني او کلتوري پېژندنې لپاره لوی زیان دی.
—
اسلامي لارښوونې او د کرسمس په اړه د عمل تګلاره
1. د اسلامي عقیدې ساتنه:
هر مسلمان باید په کلکه خپله عقیده وساتي او په هغو مراسمو کې ګډون ونه کړي چې د اسلامي عقیدې خلاف وي.
2. د غیر اسلامي دودونو تقلید مه کوئ:
د رسول الله صلی الله علیه وسلم په وینا، د نورو قومونو تقلید کول انسان د هغوی برخه ګرځوي.
3. د اسلامي ثقافت پروا کول:
مسلمانان باید د خپلو دیني او کلتوري ارزښتونو په ساتلو کې جدي واوسي او د داسې کړنو څخه ځان وساتي چې د اسلام کمزوري ښکاره کړي.
4. د دعوت لپاره بېلابېلې لارې:
که کوم غیرمسلمان د کرسمس په اړه مبارکي درکړي، د نرمه ژبه او حکمت سره باید ورته د اسلام په حقانیت قناعت ورکړئ.
—
په حقيقت کښي
کرسمس د غیرمسلمانانو یو مذهبي رسم دی چې په هغې کې ګډون کول د اسلامي عقیدې او کلتور سره ښکاره ټکر دی. د قرآن کریم، احادیثو، او د علماوو په اقوالو کې په ښکاره توګه د دې نهی راغلې ده. مسلمانان باید په خپل دین او عقیدې ویاړ وکړي، د غیر اسلامي دودونو تقلید څخه ډډه وکړي، او د خپل کلتور او پېژندنې ساتنه وکړي.
د تجارانو لپاره لارښوونې
مسلمان سوداګرانو ته هم دا روا نه ده چې د کرسمس یا نورو غیر اسلامي دیني مراسمو لپاره ځانګړې توکي جوړ کړي یا وپلوري. الله تعالی په قرآن کې واضحاً فرمایلي دي:
“وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَی الإِثْمِ وَالعُدْوَانِ” (المائده: ۲)
یعنې: “په ګناه او تېري کې مرسته مه کوئ.”
هغه کسان چې د کرسمس کیک پرې کوي یا د دیوالي په مراسمو کې برخه اخلي، هغه نه یوازې د دین له احکامو ناخبره دي، بلکې د نړیوالو حقایقو په اړه هم بې خبره دي. دوی د کافرانو په دیني او کلتوري جګړه کې د هغوی مرسته کوي او د خپلې اسلامي پېژندنې په خلاف حرکت کوي.
د کرسمس سیاسي او فکري اړخ
ځینې کسان فکر کوي چې د کرسمس لمانځل او په دې کې ګډون کول د امریکا او لویدیځ په وړاندې د یوه پرمختللي اسلام څرګندونه ده، خو په حقیقت کې دا یوازې د اسلامي ارزښتونو او ثقافت سره خیانت دی. دوی داسې ښیي چې ګواکې اسلام باید د لویدیځ د معیارونو سره سمون وخوري، چې دا فکر د هغوی د خپل دین او ایمان سره بې وفایي ده.
د حیرانتیا خبره دا ده چې نن عیسایي نړۍ خپله په عیسایت باور له لاسه ورکړی دی. کلیساوې خالي دي، ځینې یې په جوماتونو بدلېږي، او په لویدیځ کې اسلام په چټکۍ سره خپرېږي. خو برعکس، ځینې مسلمانان د عیسایانو تقلید کوي او د کرسمس په لمانځلو کې ګډون کوي، چې دا د هغو خلکو لپاره د لارې هوارول دي چې غواړي ټول مسلمانان په خپل دین کې ور ګډ کړي.
رواداري که غلامي؟
ځینې کسان کرسمس لمانځل د روادارۍ او د بین المذاهب همکارۍ یوه برخه ګڼي، خو دلته باید له دوی څخه پوښتنه وشي:
ایا تاسو په کوم ځای کې داسې یو عیسایي یا هندویي لیدلی چې د بقر عید په ورځ ستاسو سره د قربانۍ په مراسمو کې ګډون وکړي؟ که دوی داسې نه کوي، نو ولې یوازې مسلمانانو ته دا لازم ګڼل کېږي چې د دوی په دیني مراسمو کې ګډون وکړي؟
رواداري د اسلام یوه ښکلی ځانګړتیا ده، خو د دې مفهوم باید داسې نه وي چې مسلمان خپل ایمان، عقیده، او کلتور له لاسه ورکړي.
د رسول الله صلی الله علیه وسلم سیرت او لارښوونې
رسول الله صلی الله علیه وسلم هیڅکله د کفارو د دیني مراسمو په لمانځلو کې ګډون ونه کړ. هغه د عاشوراء روژه د دې لپاره ونیوله چې وویل:
“نحن أحق بموسی منکم”
یعنې: “موږ موسی علیه السلام ته تر تاسو زیات نږدې یو.”
حتی د عاشوراء په روژه کې یې د یهودو د مخالفت لپاره دوې ورځې روژه نیولو امر وکړ.
دا روښانه کوي چې اسلام یو صاف او واضح دین دی، چې د حق او باطل تر منځ کرښه په ښکاره توګه جلا کوي. مسلمان باید یوازې په خپل دین او کلتور ویاړ وکړي، او د نورو تقلید ته اړتیا نه لري.
پایله
کرسمس لمانځل او د دې په مراسمو کې ګډون کول د اسلامي عقیدې سره ښکاره تضاد لري. دا یوازې د غیر اسلامي مراسمو لمانځنه نه ده، بلکې دا په حقیقت کې د اسلامي ارزښتونو د ضعف ښکارندویي کوي. مسلمانان باید د خپلو عقایدو او ثقافت ساتنه وکړي او د هر ډول داسې کړنو څخه ډډه وکړي چې د دوی د دین او پېژندنې کمزوري څرګنده کړي.
الله تعالی موږ ټولو ته هدایت او خپل دین ته اخلاص نصیب کړي.
الله تعالی دې موږ ټولو ته توفیق راکړي چې د اسلامي عقیدې او کلتور په رڼا کې ژوند وکړو او د غیر اسلامي ارزښتونو او دودونو تقلید ونه کړو.
آمین یارب العالمين
ناشر: دعوت نیوز.کام
که ليکنه درسته او مفيده وي دا د الله سبحانه وتعالی په توفيق او مدد سره او که غلطيانې په کښي موجود وي دا زما کمزورئ ده.
او ضرور ئي شير کړئ مننه .
مننه له هغه چا نه چې ليکنه ئي وه لوستله او د ګوتو نښه يې پرېښوده.!
د دعوت نیوز رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت نیوز رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت نیوزبانکي پتهIslamic Bank AC # 00105100585219 :
د واټس آپ شمېره WhatsApp: +93 747 162 162:
Support Dawatnews Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawatnews Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
Islamic Bank AC # 00105100585219
Account for international payments: 00105100585219
WhatsApp:+93 747 162 162