شخصی هنگام شب با این پندار که: سحر بیدار شده و غذا می خورم..

الجواب باسم ملهم الصواب

گرچه جزئیه صریحی در این مورد یافت نشد، اما فقهای کرام در مبحث نیت در روزه فرموده اند: اگر شخصی هنگام شب نیت روزه کرد و بعد از آن خواب رفت یا بیهوش شد و یا اینکه فراموش کرد و غافل شد، تا بعد از زوال فردای آن شب روزه اش صحیح می باشد، و اگر بیهوشی تا دو روز طول کشید، روزه روز اول صحیح، و روزه روز دوم بعلت فقدان نیت صحیح نمی باشد.

صورت دیگر اینکه اگر در شب نیت روزه کرد، ودوباره از نیتش رجوع کرد، رجوعش صحیح است و تا زمانیکه مجدداً نیت روزه نکند، آن شخص روزه نمی باشد.

وقت نیت روزه، بعد از غروب شروع می شود و تا قبل از زوال فردای آن شب ادامه دارد.

* پس از مطالب فوق نتیجه می گیریم از آنجا که نیت این شخص در شب انجام شده و چون خواب بوده و تا طلوع فجر از نیتش رجوع نکرده است، پس نیتش معتبر و صحیح می باشد. پس زمانی که روزه این شخص صحیح است، بعد از انعقاد روزه، رجوع از روزه اعتباری ندارد. و چون بعد از طلوع خورشید افطار نموده، با خوردن روزه، بر این شخص کفاره لازم می شود.

ـ فی الهندیة:

 وكذا إذا تسحر لصوم آخر، وإن تسحر على أنه لا يصبح صائما لا يكون نية، ولو نوى من الليل ثم رجع عن نيته قبل طلوع الفجر صح رجوعه في الصيامات كلها كذا في السراج الوهاج…ووقت النية كل يوم بعد غروب الشمس، ولا يجوز قبله كذا في محيط السرخسي ولو نوى قبل أن تغيب الشمس أن يكون صائما غدا ثم نام أو أغمي عليه أو غفل حتى زالت الشمس من الغد لم يجز، وإن نوى بعد غروب الشمس جاز كذا في الخلاصة.^([1])

ـ وفی الجوهرة النیرة:

ثم النية وقتها من طلوع الفجر ويجوز تقديمها من الليل للضرورة لأن وقت الطلوع وقت نوم وغفلة وقد لا يستبين له الفجر ومن الناس من لا يعرف الفجر فلهذا جاز التقديم وكما جاز التأخير أيضا فيما كان عينا من الصيام دون ما كان دينا والمستحب أن ينوي من الليل خروجا عن الخلاف ولو نوى من الليل ثم أصبح مغمى عليه ثم أفاق بعد أيام جاز صومه لليوم الأول الذي نواه في ليلته ولم يجز فيما بعد ذلك.^([2])

([1]) الفتاوی الهندیة/ج1/ص247/کتاب الصوم/الباب الأول فی تعریفه…/دار إحیاء التراث العربی.

 ([2])الجوهرة النیرة/ ص216/کتاب الصوم /مکتبة البشری.

و الله اعلم بالصّواب