الجواب وبالله التوفیق

علما در مورد اینکه با فرو بردن عمدی بلغم یا مخاط روزه می‌شکند یا خیر، با هم اختلاف نظر دارند که گروهی می‌گویند روزه به سبب آن باطل می‌شود. گروهی دیگر نیز قایلند که: بلعیدن بلغم و مخاط سبب فساد نمی‌شود و قول راجح نیز همین است. زیرا خلاص شدن از این دو (بلغم و مخاط) در هر حالتی کار بسیار سختی می‌باشد در حالی که خداوند متعال در کلام پاکش می‌فرماید: Pيريد الله بكم اليسر ولا يريد بكم العسرO و در جایی دیگر می‌فرماید: Pما جعل عليكم في الدين من حرجO به همین خاطر وجهت دفع حرج با فرو برن بلغم و مخاط روزه نمی‌شکند.

الدلائل:

ـ فی الدر:

(أو دخل أنفه مخاط فاستشمه فدخل حلقه) وإن نزل لرأس أنفه كما لو ترطب شفتاه بالبزاق عند الكلام ونحوه فابتلعه أو سال ريقه إلى ذقنه كالخيط ولم ينقطع فاستنشقه (ولو عمدا).^([1])

ـ و فی الرد:

ومن قول الظهيرية وكذا المخاط والبزاق يخرج من فيه وأنفه فاستشمه واستنشقه لا يفسد صومه. اهـ.^([2])

ـ و فی الهندية:

ولو دخل المخاط أنفه من رأسه ثم استشمه فأدخل حلقه عمدا لم يفطره؛ لأنه بمنزلة ريقه كذا في محيط السرخسي.^([3])

ـ و‌فی الفقه الأسلامی و أدلته:

ما لایفسد الصوم عندالحنفیة….. ابتلاع النخامة، واشتنشاق المخاط عمدا وابتلاعه، لنزوله من الدماغ، لكن الأولى رميه لقذارته، وخروجا من خلاف من أفسد الصوم بابتلاعه.^([4])

(1) الدرالمختار /ج3/ص333/ کتاب الصوم/باب ما یفسد الصوم وما لا یفسده/داراحیاء التراث العربی/الطبعة الأولی.

(2) ردالمحتار /ج3/ص333/ کتاب الصوم/باب ما یفسد الصوم وما لا یفسده/داراحیاء التراث العربی/الطبعة الأولی

(3) الفتاوی الهندیة/ج1/ص258/کتاب الصوم/الباب الرابع فیما یفسد الصوم وما لا یفسده/داراحیاءالتراث العربی/الطبعة الأولی.

(4) الفقه الإسلامی وأدلته/ج3/ص1710/ مکتبه رشیدیه/بی‌تا.

و الله اعلم بالصّواب