الجواب باسم ملهم الصواب

اگر حقیقتا روزه باعث ازدیاد مریضی شخص می‌گردد وچاره‌ای دیگر نیست، می‌تواند روزه را ترک کند و بعدا قضایی بیاورد. البته در صورتی‌که تشخیص مریضی از روی غلبه ظن، یا تجویز طبیب ماهر و حاذق باشد درست است و الاّ  به محض وهم و گمان مرض، خوردن روزه درست نیست. زیرا حکم جواز شریعت از روی دفع حرج از روزه دار است و اگر چنین حرجی تحقق نیابد پس جایز نیست.

هم چنین کسی که مبتلا به درد چشم است و روزه باعث افزایش درد چشمش می‌گردد برایش گنجایش ترک روزه است.

بصورت کلی علمای کرام در این مورد می‌فرمایند: «كل مرض يضره الصوم يوجب الإباحة، وما لا فلا» هر آن مریضی‌ای که روزه مضرّو موجب تعدی و افزایشش می‌گردد، پس  گنجایش ترک روزه است البته هنگام صحت وسلامتی قضای آن لازم می شود و چنانچه بدینصورت نباشد، ترک روزه درست نمی‌باشد،.[فمن كان منكم مريضا أو على سفر فعدة من أيام أخر].

الدلائل:

ـــ فی الدرّالمختار:

… (أو مريض خاف الزيادة…الفطرُ…) لمرضه وصحيح خاف المرض، وخادمة خافت الضعف بغلبة الظن بأمارة أو تجربة أو بأخبار طبيب حاذق مسلم مستور وأفاد في «النهر» تبعا «للبحر» جواز التطبيب بالكافر فيما ليس فيه إبطال عبادة.^([1])

ـ و فی مظهر الأنوار:

قوله: (من صام رمضان و خاف زیادة المرض، أو تأخیر برئه، له أن یفطر و یقضی) لقوله

تعالی: [فمن كان منكم مريضا أو على سفر فعدة من أيام أخر] فإنه  أباح الفطر لكل

مريض لكنا نقطع بأن شرعية الفطرفيه إنما هو لدفع الحرج وتحقق الحرج منوط بزيادة

المرض أو إبطاء البرء.^([2])

ـ و فی الدر المنتقی:

(يباح الفطر لمريض خاف) کیفا أو کما (بالصوم) و صحیح خاف المرض و خادمة خافت الضعف بغلبة الظن بإمارة أو تجربة أو إخبار طبیب حاذق مسلم عدل و أفاد فی «النهر» جواز الطبیب الکافر فیما لیس فیه إبطال عبادة. ^([3])

([1]) الدرالمختار، ج3/ ص 359ـ 358، کتاب الصوم/ فصل فی العوارض المبیحة،الطبعة الأولی/دار إحیاء التراث العربی.

([2]) مظهر الأنوار، ص 400، کتاب الصوم/ الباب الثالث: فصل فی العوارض المبیحة للإفطار فی صوم رمضان…، دارالنعیمی. الطبعة الأولی.

([3]) الدر المنتقی علی الملتقی علی هامش المجمع، ج1 /ص 366، کتاب الصوم، فصل فی الأعذار المبیحة للإفطار،المکتبة الحبیبیّة، کویته.

و الله اعلم بالصّواب