زنی از روزه ماه مبارک رمضان قضایی دارد، اما شوهر این زن به هیچ وجه اجازه روزه گرفتن را نمی‌دهد، و اگر زن پنهانی روزه بگیرد و شوهر متوجه شود، زیاد جر و بحث می‌کند، تا حدی که اوقات تمام خانواده را تلخ می‌کند، و در تمام سال هم جایی برای سفر نمی‌رود تا این زن بتواند روزه بگیرد، حال بفرمایید این زن چه کار کند؟
الجواب وبالله التوفیق
باید دانست که قضای روزه رمضان فرض است، و دستوری که در حدیث شریف آمده که زن بدون اجازه شوهر روزه نگیرد، مراد روزه نفلی است نه روزه رمضان و قضای آن یا دیگر روزه‌های واجب، پس هر طور شده شوهر را باید تفهیم نمود که این قضایی‌ها مانند خود رمضان فرض هستند و شوهر در این باره هیچ حقی ندارد، و این زن باید حتما قضای این روزها را بگیرد، البته باید دانست که لازم نیست فورا قضای آن روزها را بگیرد، و تا این حد هم تأخیر نکند که رمضان بعدی برسد، و در صورتی که رمضان بعدی فرا برسد، روزه آن رمضان از قضاء سال قبل، مقدم تر است، پس باید اول خود رمضان را به اتمام برساند بعد قضای روزه سال قبل را به جای آورد.
الدلائل:
ـفي الدرّ المختار:
(وقضوا) لزوماً (ما قدروا بلا فدية و) بلا (ولاء) لأنه على التراخي ولذا جاز التطوع قبله بخلاف قضاء الصلاة.
(و) لو جاء رمضان الثاني (قدم الأداء على القضاء) ولا فدية لما مر خلافاً للشافعي.([1])
ـ وفي الفقه الإسلامي وأدلته:
يجب باتفاق الفقهاء القضاء على من أفطر يوماً أو أكثر من رمضان، بعذر كالمرض والسفر والحيض ونحوه، أو بغير عذر كترك النية عمداً أو سهواً، لقوله تعالى: [فمن كان منكم مريضاً أو على سفر فعدة من أيام أخر] {البقرة: 2/ 184ـ185}.
والتقدير: فأفطر فعدة. وقالت عائشة في حديث سابق: «كنا نحيض على عهد رسول الله صلّى الله عليه وسلم ، فنؤمر بقضاء الصوم».([2])
([1]) الدر المختار، 3/360، کتاب الصوم، فصل في العوارض المبیحة لعدم الصوم، دار احیاء التراث العربي.
([2]) الفقه الإسلامي وأدلته، 3/ 1734، الباب الثالث ـ الصیام والإعتکاف، قضاء الصوم، المکتبة الرّشیدیة.
و الله اعلم بالصّواب