لکه څنګه چې د لمانځه ، زکات او حج او نورو لپاره د صحت شرطونه دي چې پرته له هغه شرطونو نه صحي کيږي همداسې د کلمې لپاره هم شرطونه دي لکه : علم ، يقين ، اخلاص ، صدق ، محبت ، انقياد ، قبول ، د باطل او صاغوت نه منل .
د توحيد د کلمې شروطونه
اول شرط – علم :
دا چې د [ لا اله الا الله ، محمد رسول الله] په معنی او مقصد به پوه وي ، چې نشته بل لايق د عبادت مګر يو الله دی ، يعنې عبادت يوازې او يوازې الله لره دی او محمد صلی الله عليه وسلم د الله تعالی بنده او رسول دی .
[ فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ ] (محمد: ۱۹).
ژباړه : پوه شه چې پرته له يو الله نه بل هيڅ معبود نشته .
او رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايلي : « من مات وهو يعلم أن لا إله إلا الله دخل الجنة» (رواه المسلم ) .
يعنې : څوک چې وفات شي او هغه کس په دې باندې پوه وي چې نشته لائق د عبادت مګر الله دی داخل به شي جنت ته .
مطلب دا چې ددې کلمې څخه مقصد او مطلب د توحيد او رسالت ايمان دی ، که څوک يې پرته له ايمان څخه وايي په معنی او مقصد يې نه پوهيږي هغه ته څه ګټه نلري ، مثلاً کوم کافر دا کلمه وايي خو ايمان نه ورباندې لري بلکي پر خپل کفر ولاړ وي هغه ته د کلمې ويل څه ګټه نلري او نه هم پرته له ايمان څخه د کلمې په يوازې الفاظو باندې مسلمان کيدای شي .
همدارنګه ځنې کفار چې په اسلامي هيوادونو کې اوسيږي هغوی ځنې وخت اسلامي کلمات وايي ، لکه : ما شاء الله ، ان شاء الله ، چې دا کلمات د ايمان او يقين له مخې نه بلکي د عادت له مخې وايي چې څه ګټه ورته نلري .
دوهم شرط – يقين :
يقين دا چې دغه کلمه به د کامل او پوره يقين پر بنا وايي ، د يقين ضد شک دی يعنې : شک او ترديد به پکې نه کوي ، لقوله سبحانه وتعالی : [ إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا ] (الحجرات: 15).
ژباړه : حقيقي مؤمنان هغه کسان دي چې پر الله او د هغه په رسول يې ايمان راوړی بيا يې هيڅ شک نه دی کړی .
او جناب رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايي : « أشهد أن لا إله إلا الله، وأني رسول الله، لا يلقى الله بهما عبد غير شاك فيهما إلا دخل الجنة » رواه مسلم.
ژباړه: په دې ګواهي چې نشته لايق د عبادت مګر يو الله دی او زه (محمد) رسول د الله دی ، په دې دواړو (توحيد او رسالت) کې چې بنده هيڅ شک ونه کړي ( پوره یقين ولري ) داخل به شي جنت ته .
دريم شرط – اخلاص :
دا چې دا کلمه به يوازې د الله سبحانه وتعالی لپاره او د ثواب د حصول لپاره وايي ، د ريا ، منافت له مخې به نه وي .
لقوله سبحانه وتعالی :
[ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ حنيفاء] (البينة: ۵).
ژباړه: او هغوی ته پرته له دې هيڅ امر نه وو شوی چې : عبادت وکړئ د الله داسې چې خالص او سوچه کوونکی وي الله لره ( د شرک او نفاق څخه پاک) په داسې حال کې چې را ګرځېدونکي وي د باطل څخه حق ته
او نبي صلى الله عليه وسلم فرمايي: « أسعد الناس بشفاعتي يوم القيامة من قال لا إله إلا الله خالصا من قلبه » (رواه البخاري).
ژباړه : د قيامت په ورځ به د خلکو څخه زما د شفاعت زيات سعادت د هغه چا په برخه وي چې چا د زړه په اخلاص سره ويلي وي چې : لا اله الا الله .
څلورم شرط – محبت :
واجب ده چې دا کلمه به د محبت له وجې وايي چې ضد يې بغض او بد ګڼل دي .
لقوله سبحانه وتعالی : [ وَمِنَ النَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ اللَّهِ أَندَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِّلَّهِ ] (البقرة: ۱۶۵).
ژباړه : او ځينې خلک داسې هم شته چې د الله پرته نور شيان د هغه شريکان نيسي . له هغوی سره دومره مينه کوي چې بايد يوازې له الله سره شوی وای او هغوی چې ايمان يې راوړی له الله سره کلکه مينه لري .
پنځم شرط – صدق :
دا کلمه به په صدق سره وايي چې د صدق ضد درواغ دي ، يعنې درواغ به يې نه ګڼي او همدارنګه د منافقت له وجې به نه وي چې پر ژبه يې وايي لکن په زړه کې د هغه څخه منکر او کافر وي .
شپږم شرط – انقياد :
ددې کلمې شپږم شرط دا دی چې د کلمې غوښتنو ته به غاړه ږدې ، د اسلامي شريعت ټول اوامر او نواهی ته به تسلميږي او هغه به مني انکار به ورڅخه نه کوي، ځکه چې ايمان او عمل صالح لازم او ملزوم دي.
اوم شرط – قبول :
د کلمې اوم شرط قبول دی چې ضد يې رد او انکار دی .
آتم شرط – د باطل انکار :
د کلمې آتم شرط دا دی چې د طاغوت او باطل څخه به انکار کوي ، هيڅ باطله او طاغوتي عقيده به نه اختياروي ، د اسلامي عقېده سره باطله او طاغوتي عقيده بالکل نه جمع کيږي .
(الاکاديمة الاسلامية – عقيده المستوي الاول / دوکتور سهل عتيبي ) .
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
که تاسو غواړئ چې علمي او تحقیقاتي لیکنې او مقالې مو په دعوت نیوز کې خپرې شي نو لاندې لینک کیکاږئ او مونږ ته په انلاین بڼه خپله لیکنه را واستوئ؛
https://dawatnews.com/submit-article/
شرعي پوښتنه:
که کومه شرعي پوښتنه لری دمهربانی له مخې لاندې فورم ډک کړی او خپله پوښتنه ثبت کړئ.