د دعوت نیوز کارکوونکو ته سلامونه وړاندې کوم.
رب تعالی مو موفق لره په خپلو چارو کې!
پوښتنه👋
سویس هېواد کې د افغانستان اماني/ وجهي صندوق چې ۳.۵ ملیارده کنګل ډالر پهکې ساتل شوي؛ ۴۴۰ ملیونه ډالر ګټه یې کړېده.
اوس دا ۴۴۰ ملیونه ډالر سود دی او که حلاله ګټه؟
ښه که سود وي څه پرې وکړو؟
رحیم سکندر / کابل – افغانستان
الجواب وبالله التوفيق
سود په اسلام کې هغه ناوړه مالي عمل دی چې هره بڼه یې حرامه ګرځول شوې ده، که انفرادي وي او که په ټولنیز یا دولتي کچه ترسره شي. د سود حرمت د الهي حکمت پراخ نظام یوه مهمه برخه ده، ځکه چې سود نه یوازې اقتصادي بې عدالتي رامنځته کوي، بلکې ټولنیز فساد او بېثباتي هم منځته راولي.
قرآن کریم په ښکاره ډول د سود پر حراموالي ټینګار کړی دی. الله تعالی فرمایي: “الله سودا حلاله کړې او سود یې حرام ګرځولی دی.” د دې حکم حکمت دا دی چې سودا د کار، زیار او خدمت له لارې ګټه رامنځته کوي، خو سود د داسې ګټې ترلاسه کول دي چې د نورو خلکو له مجبوریو او ستونزو څخه په ناوړه ډول استفاده کوي.
که یو فرد سود واخلي یا ورکړي، دا یوازې د هغه شخص ګناه نه بلل کېږي؛ بلکې د ټولنیزې بېعدالتي د یوه زړي د کښلو په څېر دی چې په اوږدمهال کې ټولنه له سختو اقتصادي او اخلاقي ستونزو سره مخ کوي. که په ملکي یا دولتي کچه سودي نظام پرمخ بوول شي، نو دا د ملتونو اقتصادي زوال او ټولنیز ګډوډي ته لاره پرانیزي.
رسول الله ﷺ د سود په اړه سخت خبرداری ورکړی او ویلي یې دي: “الله تعالی په سود خوړونکي، ورکونکي، لیکونکي او شاهدانو لعنت ویلی دی.” د دې حدیث موخه دا ده چې هر څوک چې په هر ډول سودي معاملو کې برخه اخلي، هغه د دې ناوړه عمل مسؤل دی.
د اسلامي ټولنې د سوکالۍ او عدالت لپاره اړینه ده چې د حلالو عایداتو او مشروع اقتصادي نظام پر بنسټ ژوند وکړو. یوازې د الله تعالی د احکامو پیروي کولی شي انسانان له اقتصادي بېعدالتۍ او اخلاقي تباهۍ څخه وژغوري او د ټولنیز او اقتصادي ثبات لامل شي.
رابه شو د حل لاري ته!
په اسلام کې د مال ګټه هغه مهال حلاله ګڼل کېږي چې له مشروع سوداګرۍ یا جواز لرونکې پانګونې څخه ترلاسه شوې وي. که دا ګټه د بانکي سود له لارې، پرته له کومې سوداګرۍ ترلاسه شوې وي، نو دا ښکاره سود دی او په شریعت کې حرام ګڼل کېږي.
الله تعالی په قرآن کریم کې فرمایي:
> “وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَیۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰ.”
(البقرة: ۲۷۵)
ژباړه: “الله تعالی سودا حلاله کړې او سود یې حرام ګرځولی دی.”
رسول الله ﷺ فرمایلي دي:
> “لعن الله آكل الربا وموكله وكاتبه وشاهديه.”
(صحیح مسلم، حديث: ۱۵۹۸)
ژباړه: “الله تعالی په سود خوړونکي، ورکونکي، لیکونکي او شاهدانو لعنت ویلی دی.”
د شریعت له مخې سود د ټولنې اقتصادي نظام خرابوي او د عادلانه اقتصادي وده خنډ ګرځي.
د سودي مال د کارولو حکم:
که دا ۴۴۰ میلیونه ډالر د سود له لارې ترلاسه شوي وي، نو دا مال د شخصي ګټې لپاره نه شي کارول کېدی. اسلامي فقها وایي چې دا ډول مال باید د عامه ګټو لپاره مصرف شي، خو په نیت د صدقې نه، بلکې یوازې د ځان پاکولو لپاره.
دا مال په لاندې برخو کې مصرفېدی شي:
د بېوزلو او مسکینانو مرسته
د روغتیایي خدماتو لکه روغتونونو جوړول
د عامه اسانتیاوو لپاره لارې او پروژې
د امام نووي رحمه الله وینا ده:
> “مال حرام باید د عامه مصالحو لپاره ورکړل شي.”
(المجموع شرح المهذب، ج ۹، ص ۳۴۴)
خلاصه…
اړینه ده چې د دې قضیې د حل لپاره د باصلاحیته علماءو او اقتصادي متخصصینو سره مشوره وکړي او په دې اړه یوه روښانه او شرعي تګلاره غوره کړي. په دې سربېره باید د اسلامي مالي نظام د پلي کولو لپاره کار وشي ترڅو په راتلونکي کې د سودي معاملو مخنیوی وشي.
حوالي:
القرآن الكريم (البقرة: ۲۷۵)
صحیح مسلم، حدیث: ۱۵۹۸
المجموع شرح المهذب (ج ۹، ص ۳۴۴)
فإن كان صوابا فمن الله وإن كان خطأ فمني ومن الشيطان والله ورسوله بريئان منه.
“که زما خبره (يا کار) صحيحه وي، نو دا د الله له طرفه ده، او که غلطه وي، نو دا زما د ځان او شيطان له خطا څخه ده، او الله او د هغه رسول له دې نه بري دي.”
………………………..
الجواب الصحيح خالد منصور هډه وال
—————————————————
يو ځل ئي ولولئ خامخا او بيا ئي ملګرو سره شير کړئ
❥ོ| اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى םבםב وَعَلَى آلِםבםב ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد♥🫀
❥ོ| اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى םבםבٍ وَعَلَى آلِםבםב ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد🌱🤍
*******************************************************
د دعوت نیوز رسنیز مرکز ملاتړ وکړئ
له موږ سره د مرستې همدا وخت دی. هره مرسته، که لږه وي یا ډیره، زموږ رسنیز کارونه او هڅې پیاوړی کوي، زموږ راتلونکی ساتي او زموږ د لا ښه خدمت زمینه برابروي. د دعوت نیوز رسنیز مرکز سره د لږ تر لږه $/10 ډالر یا په ډیرې مرستې کولو ملاتړ وکړئ. دا ستاسو یوازې یوه دقیقه وخت نیسي. او هم کولی شئ هره میاشت له موږ سره منظمه مرسته وکړئ. مننه
د دعوت نیوزبانکي پته: Islamic Bank AC # 00105100585219
د واټس آپ شمېره: WhatsApp: +93 747 162 162
*******************************************************
Support Dawatnews Media Center
If there were ever a time to join us, it is now. Every contribution, however big or small, powers our journalism and sustains our future. Support the Dawatnews Media Center from as little as $/€10 – it only takes a minute. If you can, please consider supporting us with a regular amount each month. Thank you
Islamic Bank AC # 00105100585219
Account for international payments: 00105100585219
WhatsApp:+93 747 162 162
*******************************************************
عزیزان گرانقدر:
لطفاً این مضامین خیلی مهم و حیاتی را با تمام خانواده، اقارب، دوستان، و همکاران تان شریک سازید، و در رشد فکری، عقیدتی، ایمانی و وجدانی همنوع تان اقلاً یک امر خیری را، مایه ی حصولِ صدقات جاریه ی تان سازید.
جزاکم الله وخیراً!
*******************************************************
یادونه: په دعوت نیوز کې نشر شوي لیکنې او تبصرې یوازي د لیکوالو نظر څرګندوي، د دعوت نیوز توافق ورسره شرط نه دی.
Commentaries and articles published here, represent the views of their authors solely. They do not reflect the editorial policy of the website