سوال:
که دوه ملګري په ګډ کاروبار کې شريک وي، او د يو ملګري سرمایه کمه او د بل زیاته وي، نو د زکات حساب به څنګه کېږي؟
آیا زکات به د ټول کاروبار څخه ادا کېږي که د هر شريک د خپل سرمايې مطابق؟
الجواب وبالله التوفيق
يا الله توفيق رانصيب کړئ د صحيح جواب!
په شريک کاروبار کې زکات د هر شريک د خپل حصې مطابق حسابېږي. که يو شريک ډېره سرمایه ولري او بل کمه، نو زکات به هم د دوی د خپل خپل ملکیت پر اساس ورکړل کېږي. دا ځکه چې زکات د فردي ملکیت سره تړاو لري، نه د ټول شرکت سره .
د زکات د ورکړې دا طریقه نه یوازې د شريکانو لپاره عدالت تأمینوي، بلکې د اسلامي اقتصاد یو ښکلی نظام هم معرفي کوي، چیرته چې هر شخص د خپل مالي وضعيت مطابق د الله تعالی حق ادا کوي. زکات د ټولنيز اقتصاد د برکت لامل دی، نو هر څوک باید د خپل مال حساب وساتي او زکات د خپل شرعي مسؤولیت په توګه ادا کړي، څو دنیا او آخرت دواړه برکت ومومي.
د احنافو فقهاء وايي
“لا تجب الزكاة في مال الشركة، بل كل شريك يخرج زكاته بحسب ملكه إذا بلغ النصاب.”
(الدر المختار مع رد المحتار)
یعني، د شرکت په ټول مال زکات نه فرض کېږي، بلکې هر شريک به د خپل ملکیت مطابق زکات ادا کوي.
د مالکي، شافعي، او حنبلي فقهاوو نظر
د مالکي، شافعي او حنبلي فقهاوو هم دا نظر دی چې زکات د هر شريک په خپل برخه فرض دی، لکه څنګه چې ابن قدامه حنبلي رحمه الله فرمايي:
“إذا كان المال مشتركاً بين اثنين، فلكل واحد منهما زكاة حصته إذا بلغت نصاباً.”
(المغني)
که د شرکت مجموعي سرمایه ۵۰ لکه روپۍ وي، او د يو شريک برخه ۴۰ لکه او د بل ۱۰ لکه وي، نو زکات به داسې ادا کېږي:
که دواړو شرکاؤ ته د خپل نصاب (۷.۵ تولې سره يا معادل نغدي) مطابق مال موجود وي، نو هر يو به د خپل سرمايې ۲.۵٪ زکات ورکوي.
که د کم حصه لرونکي شريک سرمایه د نصاب نه کمه وي، نو زکات به نه ورکوي.
که شرکت زکات د ټول مال نه ورکوي، بلکې هر شريک خپل زکات جلا ورکوي، نو دا به فقهي اصولو سره برابر وي.
په شريک کاروبار کې زکات د هر شريک د شخصي حصې مطابق فرض دی. که د يو شريک سرمایه د نصاب حد ته رسي، نو هغه به زکات ادا کوي، او که د نصاب نه کمه وي، نو زکات به نه ورکوي.
نور تفصيلي وضاحت لپاره لاندي کتابونه مطالعه کړي !
۱. الدر المختار مع رد المحتار – علامه ابن عابدين شامي رحمه الله
۲. المغني – امام ابن قدامه رحمه الله
۳. الفقه الاسلامي وادلته – وهبة الزحيلي رحمه الله
۴. بداية المجتهد – امام ابن رشد رحمه الله
الله تعالی دې مونږ ته د زکات د صحیح اداء کولو توفیق راکړي. آمین!
فإن كان صوابا فمن الله وإن كان خطأ فمني ومن الشيطان والله ورسوله بريئان منه.
که ليکنه درسته او مفيده وي دا د الله سبحانه وتعالی په توفيق او مدد سره او که غلطيانې په کښي موجود وي دا زما کمزورئ ده او ما پري خبر کړي مننه .
………………………..
الجواب الصحيح : خالد منصور هډه وال
—————————
که شرعي سوالونه لري ځواب لپاره برا وټسپ نمبر باندې مونږه سره شريک کړي
نوټ..
او ضرور ئي شير کړئ مننه .
مننه له هغه چا نه چې ليکنه ئي وه لوستله او د ګوتو نښه يې پرېښوده.!
