د ميزان صرفي په وسيله د کلماتو توازن تر سره کيږي تر څو د کلماتو اصلي او زيات شوي حروف او همدارنګه د کلماتو ثلاثي ، رباعي او نور اوزان وپيږنو .
مثلاً د (ضَرَبَ ) وزن (فَعَلَ) دی چې فاء په مقابل د ضاد ، عين په مقابل د راء او لام په مقابل د باء کې دی ، پس ويلای شو چې ضاء حرف فاء فعل ، او راء حرف د فعل د عين حرف دی او او باء د لام حرف دی چې د (فَعَلَ) په وزن نومول شوی دی ، همدارنګه د (كَتَبَ- سَجَد- ذَهَبَ- نَصَرَ) ټول د (فَعَلَ) په وزن راځي .
کلمات په ثلاثي مجرد ، ثلاثي مزيد ، رباعي مجرد ، رباعي مزيد او نورو ويشل شوي دي .
۱- ثلاثي اوزان :
د ثلاثي مجرد ميزان په وزن د (فَعَلَ) دی لکه (كَتَبَ) چې کاف د فعل فاء ، او دوهم حرف يې د فعل د دوهم حرف او دريم حرف يې د فعل د دريم سره سمون خوري .
۲- ثلاثي مزيد :
ثلاثي مزيد چې يوازې يو حرف پکې زيات شوی وي په وزن د (أفْعَلَ) دی لکه : أکْرَمَ .
ثلاثي مزيد چې دوه حروف پکې زيات شوي وي په وزن د (اِفْتَعَلَ) لکه: اِنْتَصَرَ
ثلاثي مزيد چې دری حروف پکې زيات شوی وي په وزن د (اِسْتَفْعَلَ) لکه: اِسْتَعْمَر
۳- رباعي مجرد :
د رباعي مجرد وزن (فَعْلَل ) دی لکه : دَحْرَجَ ، زَلْزَلَ .
۴- رباعي مزيد :
د رباعي مزيد چې يو حرف پکې زيات وي په وزن د (تَفَعْلَلَ) لکه:تَدَحْرَجَ
د رباعي مزيد چې دوه حروف پکې زيات وي په وزن د (اِفْعَلَلَّ) لکه: اِطْمَأَنَّ
د نور تفصيل لپاره دې د (المعاجم ) کتابونو ته مراجعه وشي او اوس مهال په دې برخه کې الحمدلله ډير خدمت شوی دی کمپيوټري معاجم هم جوړ شوي دي لکه : المعاجم الغة العربية .
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
که تاسو غواړئ چې علمي او تحقیقاتي لیکنې او مقالې مو په دعوت نیوز کې خپرې شي نو لاندې لینک کیکاږئ او مونږ ته په انلاین بڼه خپله لیکنه را واستوئ؛
https://dawatnews.com/submit-article/
شرعي پوښتنه:
که کومه شرعي پوښتنه لری دمهربانی له مخې لاندې فورم ډک کړی او خپله پوښتنه ثبت کړئ.