معراج شپه فضیلت پیغام او حقیقت !

ليکنه: خالد منصور هډه وال الافغاني

ناشر: دعوت نیوز

رجب میاشت د اسلامي کال له هغو حرامو میاشتو څخه ده چې قرآن کریم او احادیثو کې یې ځانګړی درناوی ذکر شوی دی. الله تعالی په قرآن کې فرمایي چې د کال په دولسو میاشتو کې څلور میاشتې حرمت لري او رجب هم د هغو میاشتو څخه ده.

قرآنکریم د رجب میاشت د حرمت او شرافت میاشتو په جمله کې یادونه کړې:

> “إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ… مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ”
(سورة التوبة: ۳۶)
په دې آیت کې څلور میاشتې د حرمت وړ ګڼل شوې دي، چې یوه له هغو څخه رجب دی. د دې میاشتو حرمت په دې کې دی چې باید په دې کې جګړه، فتنه او ګناهونه ونشي.

دا میاشت مسلمانانو ته د عبادت، تقوی، او نیکیو کولو لپاره ځانګړې موقع ورکوي، خو باید په دې کې د بدعتونو څخه ډډه وشي.

د حرمت حقیقت په فقهي توګه:

د حرمت میاشتې ځانګړتیا دا ده چې په دې کې د هر ډول ظلم، تېري او ګناه سزا نوره هم درنه ده. امام ابن کثیر رحمه الله د دې آیت تفسیر کې لیکي:

> “په دې میاشتو کې د ګناه کولو عقوبت ډېر سخت دی، او نیکي کول د نورو وختونو په پرتله ډېر فضیلت لري.”

(تفسير ابن کثير، ج۲، ص ۵۸۲)

په دې میاشت کې ځینې ځانګړي اعمال لکه روژه نیول، لمونځونه او قربانۍ دود شوي چې د شریعت مطابق یې مشروعیت باید وکتل شي. د رجب میاشتې لپاره ځانګړې روژې یا عبادات په معتبر حدیثونو کې نه دي ثابت شوي. هغه روایتونه چې په دې اړه ذکر شوي، زیاتره ضعیف یا موضوعي دي. د مثال په توګه، د “رغائب لمونځ” چې د رجب په لومړۍ پنجشنبه ترسره کیږي، په اړه ټول روایتونه کمزوري دي او د شریعت برخه نه ګڼل کیږي.

د معراج شپه د اسلامي تاریخ یوه لویه پېښه ده، خو د دې کره نیټه د علماوو ترمنځ اختلاف دي . د دې شپې لپاره ځانګړي عبادات یا ځانګړې روژې نیول په شریعت کې ځای نه لري.

د رجب د ځانګړو اعمالو په اړه حدیثونه

په دې میاشت کې ځینې ځانګړي اعمال لکه د رغائب لمونځ، نیمه‌ی رجب لمونځ، یا د معراج شپه ځانګړی عبادت د خلکو په منځ کې دود شوي دي. خو د دې اعمالو لپاره اکثره حدیثونه کمزوري (ضعیف) یا موضوعي دي، او د معتبر سندونو څخه ثبوت نه لري.

د رجب د روژې مشروعیت:

د رجب میاشتې د روژې په اړه رسول الله ﷺ ځانګړې روژه نیول نه دي امر کړي. هغه احادیث چې په دې اړه ذکر شوي، زیاتره ضعیف یا موضوعي دي.

امام نووي رحمه الله وایي:

“په دې میاشت کې ځانګړې روژې نیول د سنتو له مخې ثابت نه دي.”

د رغائب لمونځ:

دا لمونځ د رجب میاشتې په لومړۍ پنجشنبه ترسره کیږي، خو د دې په اړه ټول روایتونه موضوعي دي.

امام ابن تیمیه رحمه الله وایي:

“نماز الرغائب بدعتٌ، لا أصل له في الشريعة.”

د معراج شپه او لمونځ:

د معراج شپه که څه هم د اسلام لپاره لویه واقعه ده، خو د دې دقیق تاریخ معلوم نه دی.

امام ابن حجر رحمه الله فرمایي:

“د معراج شپې لپاره ځانګړی لمونځ یا روژه د شرعي نصوصو په رڼا کې ثابت نه دی.”

د عتیره قرباني

په ځینو روایتونو کې راغلي چې د رجب په میاشت کې عتیره قرباني ترسره شي، خو د دې عمل مشروعیت منسوخ ګڼل شوی دی.

رسول الله ﷺ وفرمایل:

“لا فرع ولا عتيرة.”
(صحیح البخاري: ۵۴۷۳)
یعنې په شریعت کې د دې ډول قربانۍ ځای نشته.

د رجب میاشتې بدعتونه او د علماوو دریځ

امام ابن قیم رحمه الله او حافظ ابن حجر رحمه الله دواړو د رجب د میاشتې د ځانګړو اعمالو په اړه څېړنې کړي دي. دوی وایي چې د دې میاشتې لپاره ځانګړي روایتونه یا خو کمزوري دي یا موضوعي.

همدارنګه، د معراج شپه چې د اسلام لپاره یو مهم تاریخي پیښه ده، د دې شېبې لپاره ځانګړی عبادت یا روژه د شریعت مطابق نه دی ثابت. دغه شان د رجب میاشتې کې د عتیره قرباني هم د جاهلیت په دوره کې رائج شوی عمل و چې د اسلام له راتګ سره منسوخ شو.

د محققینو علماوو سپارښتنې !

د دې میاشت حرمت او عظمت رعایت وه کړئ او له ګناهونو ځان وساتئ.

د فرضي عباداتو پابندي وکړئ، خو د نامشروع او نوي جوړو شویو عباداتو څخه ځان وساتئ.

د رجب میاشت کې د بدعتونو مخنیوی وکړئ، ځکه رسول الله ﷺ فرمایلي:

“مَن أحدث في أمرنا هذا ما ليس منه فهو ردّ.”
(صحیح البخاري: ۲۶۹۷)

اسلام مسلمانانو ته سپارښتنه کړې چې د رجب میاشتې حرمت ته احترام ولري او له ګناهونو ځان وساتي.

د دې میاشتې لپاره اړینه ده چې یوازې د سنتو مطابق عبادات ترسره شي. ل

که څنګه چې رسول الله ﷺ فرمایلي: “هر هغه عمل چې د شریعت برخه نه وي، هغه رد دی.” په همدې توګه، مسلمانان باید د بدعتونو څخه ځان وساتي او د رجب میاشتې په اړه یوازې هغه اعمال ترسره کړي چې په شریعت کې ثابت دي.

خلاصه د بحث !

که څه هم معراج یوه ستره معجزه او د رسول الله ﷺ لپاره ځانګړې شپه ده، خو د دې شپې کره نیټه په صحیح احادیثو کې نه ده راغلې. د معراج لپاره ځانګړي عبادات هم په شریعت کې ثابت نه دي.

رجب د حرمت میاشت ده، په دې میاشت کې ظلم او تېری منع دی، خو ځانګړي اعمال د شریعت له مخې ثابت نه دي. ټول عبادات باید د الله او د هغه د رسول ﷺ په حکم ترسره شي.

رجب یوه مبارکه میاشت ده چې د عبادت، دعا، او تقوی لپاره غوره موقع وړاندې کوي. مسلمانان باید د دې میاشتې د حرمت رعایت وکړي او په دې کې یوازې هغه عبادات ترسره کړي چې د سنتو او شریعت مطابق دي، ترڅو د الله تعالی رضا ترلاسه کړي.

رجب د حرمت میاشت ده، چې مسلمانانو ته یې د درناوي او اطاعت لارښوونه شوې ده. خو په دې میاشت کې د ځانګړو عباداتو په نوم اختراع شوي اعمال د شریعت له نظره مردود دي.

الله تعالی دې موږ ټولو ته د سنتو پیروي او د بدعتونو مخنیوی راپه برخه کړي.
الله تعالی دې موږ ټولو ته د خپلو عباداتو د سنتو په رڼا کې ترسره کولو توفیق راکړي.

یا الله! موږ ته د حق پیروي او د بدعتونو څخه د ځان ساتلو توفیق راکړه.

اللهم أرنا الحق حقاً وارزقنا اتباعه، وأرنا الباطل باطلاً وارزقنا اجتنابه.

اللهم وفقنا لما تحب وترضى، وجنبنا البدع والمعاصي، واغفر لنا ولجميع المسلمين. وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين.

وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين.

ـــــــــــــــــــــــــــــــ
حواله:

1. القرآن الكريم: سورۃ التوبة، آیت ۳۶

2. صحيح البخاري: حديث ۲۶۹۷

3. تفسير ابن كثير: ج۲، ص ۵۸۲

4. مجموع الفتاوى لابن تيمية: ج۲۳، ص ۱۵۹

5. الروضة النديّة: ج۱، ص ۴۷

 

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..