محمد ناصر

ځواب

بسم الله الرحمن الرحيم

د قضايي لمونځونو مسائل

۱- که د چا څخه د هېرې يا خوب او يا بل عذر له کبله لمونځ قضا شي کله یې چې په ياد شو فوراً به د لمانځه قضايي راوړي ، د کوم عذر پرته د قضاء تأخير او ځنډ ګناه ده .

په دليل د دغه حديث : ” من نسي صلاة أو نام عنها فکفارتها أن يصليها إذا ذکرها” (صحيح مسلم : 684- 315/477/1 )

يعنې د چا څخه چې لمونځ هير شي او يا خوب وړی وي او لمونځ ترې قضا شي د هغه کفاره دا ده چې کله يې ور په ياد شو همغه وخت به د هغه قضايي راوړي .

۲- د چا څخه چې يوازې يو لمونځ قضا شوی وي او مخکې کوم لمونځ نه وي ورڅخه قضا او يا يې د قضايي لمونځونو ورستی لمونځ وي نو پر هغه باندې واجب ده چې لومړی قضايي لمونځ ادا کړي او بيا د وخت لمونځ وکړي (درالمختار ۱/۷۵۹ ) .

۳- که د چا څخه دوه ، دری ، څلور او يا پنځه لمونځونه قضا شوي وي صاحب ترتيب بلل کيږي هغه به لومړی قضايي لمونځ ادا کوي او بيا به د وخت لمونځ ادا کوي او په قضايي کې به ترتيب په نظر کې نيسي ، مثلاً که د يوې ورځې لمونځونه ورڅخه قضا شوي وي نو لومړي د سهار لمونځ بيا د ماسپخين بيا د مازديګر او بيا د ماسختن داسې چې لومړي به قضايي او بيا د وخت لمونځ ادا کوي مګر که د وخت د لمونځونو د فوت وېره وه نو د وخت لمونځ به مخکې کړي او بيا به قضايي ادا کړي .

الترتيب بين الفروض الخمسة والوتر وبين الفائتة والوقتية مستحق لازم إلا أن يخاف فوات صلاة الوقت، فيقدم صلاة الوقت ثم يقضي الفائتة.

) البدائع: 1 / 131 وما بعدها، الدر المختار: 1 /679 – 685

۴- که د چا څخه ډير لمونځونه قضا شوی وي او ورسته توبه وباسي نو هغه به د قضا شويو لمونځونو شميره په غالب ګمان پيدا کړي او کوښښ به وکړي چې فوراً د لمانځه قضايي راوړي ځکه توبه يوازې د تأخير لپاره ده د لمانځه قضايي نه ساقطيږي .

د قضايي راوړلو لپاره مشخص وخت نشته د مکروهه وخت څخه پرته هر وخت چې د هر څومره لمونځونو قضايي ادا کولای شي نو هغه به ادا کړي (ردالمختار ۱/ ۷۶۹ ) .

۵- يوازې د فرض لمانځه او وتر لمونځ قضايي ادا کيږي.

۶- که چا ته د قضايي راوړلو وخت مساعد نشو نو هغه به د مرګ په وخت کې د فديه ورکولو وصيت وکړي (ردالمختار ۱/ ۷۶۶ ) .

و الله سبحانه وتعالی اعلم