لیکنه: انجینیر صفت الله (صفت)
د ځمکې پرمخ د نقشې سره سم د طرحه شوی ساختمان د تهداب د پلان ترسیم ته B.L وایی.
یا په بل ډول د طرحه شوی نقشې او د اړونده ساحې د شرائطو سره سم د یو ساختمان د دری واړه اړخونو د صحیح ځای په ځای کولو تخنیک دی. چې هدف یی د ځمکې پرمخ د اړونده تعمیر جهت ، له ځمکې څخه د عمودی عناصرو د سطحې لوړوالی او د کونجونو د زاویو برابرول دی.نوموړی کار د سروې د ساده وسائلو لکه متر، پایپ لیول او مختلف الزاویه مثلثونو او شکلونو څخه نیولې بیا تر Total Station او GPSپورې ترسره کیدای شی.خو اساسی هدف د د قیقې فاصلې،زاویې او ارتفاع انتقال او ځای پرځای کول دی.
دا چې تعمیر په یو ځانګړي موقیعت کې ځای نیسی نو د هغه د موقیعت ټاکلو لپاره له لاندې دوه ممکنو لارو له یوې څخه استفاده کیدای شی:
- د تعمیر دکونجونو فاصلې او ارتفاع له دوه ثابتو نقطو څخه په نښه شی.
۲. د تعمیر د کونجونو فاصله او ارتفاع له یوې نقطې او زاویه یی له یو ثابت جهت څخه په نښه شی.
البته هغه ځایونه چې موقیعت یی ډیردقیق وی د یوې تړلې شبکې څخه استفاده کوی تر څو وکولای شی اړونده موقیعت له دوه خواو کنترول او د اشتباه د تر سره کیدو مخنیوی وکړای شی.
د دې لپاره چې په خط اچونه ښه پوه شو لاندې تخنیکی اصطلاحات باید تعریف او وپیژنو.ثابتې نقطې (permanent points):ثابتې نقطې دوه ډوله دی:
- دائمی: هغه نقطې دی چې ارتفاع یی نسبت د بحر سطحې ، جهت یی شمالی قطب او فاصله یی طول البلد او عرض ته ټا کل شوی وی.
- مؤقتی:هغه نقطې دی چې ارتفاع ،فاصله او جهت یی نسبت نورو فرضی نقطو او جهتونو ته ټاکل شوی وی.
په لویو او لوړ اهمیته پروژو کې د اړونده ساختمانونو موقیعتونه باید اوږد مهاله نقطو ته وټا کل شی، خو دا کاربیا په کوچنیو پروژو کی لنډ مهاله او نسبی ثابتو نقطو څخه ترسره کیدا ی شی.
اساسی خط (Baseline): هغه اساسی خط دی چې له هغې څخه د تعمیر د کونجونو فاصلې ښودل شوی وی او یا د خط اچونې پروخت د کونجونو موقیعت ورڅخه تطبیق شی. دا خط کیدای شی چې دسړک مرکزی خط ، دهغه د ویالې څنډه او یا په ساده ډول د دوه فرضی نقطو ترمنځ خط وی.څرنګه چې نوموړی خط تل ثابت اوپه خپل ځای وی نو د نقاطو په ټاکلو کې د اشتباه احتمال کموی.افقی کنترولوونکی نقطې (Horizontal control points): هغه نقطې دی چې د نورو نقطو مختصات ورڅخه کنترولیږی.یعنې له هغوی څخه د هر کونج د نقطو فاصله او زاویه په دقیق ډول انتقال او د کار په جریان کې کنترولیږی. دوی خپله په یو معین او نسبتاً دایمی ځای کې د اړونده چارواکو له خوا ټاکل کیږی او د ثبت شوی شمالی عرض البلد N او شرقی طول البلد E درلودونکی وی.
عمودی کنتروونکی نقطې (Vertical control points): هغه نقطې دی چې له هغوی څخه د تعمیر عمودی ابعاد کنترولیږی. او کیدای شی د بحر او یا بلې نسبتاً ثا بتې نقطې څخه وټاکل شی. دوی دائمی ثابتې نقطې دی چې ارتفاع یی د بحر له سطحې څخه ثابته ویی - Batter board and offset pegs: د تعمیر د کونج د نقطو څخه لږ لیرې ولاړو تختو ته وایی.چې د کار ترآخره د مرکزې خط او اړونده پنډوالو د خط اچونې او کنترول لپاره درول کیږی.
د تعمیر په خط اچونه کې باید لاندې ټکی په پام کې ونیول شی:
- په نقشه کې ښودل شوی شمال جهت جغرافیایی شمال ته برابرشی، خو کله کیدای د ساحې موقیعت ته په کتو سره دا کار د تطبیق وړ نه وی.
- تعمیر په داسې ځای کې ځای ونیسی چې نسبت خپلې شاوخوا ته لوړوی.
- له ځمکې څخه د تعمیر فرش لږ ترلږه 45cm لوړوی.
- سړک ته د نږدیوالی په صورت کې د ښاروالۍ او ښارجوړولو د قوانینو په پام کې نیولوسره د لاندې مطابق فاصله مراعات شی.
- تعمیر داسې ځای په ځای شی چې د راتلونکی انکشاف لپاره ځای ولری.
- د ساحې د محدودیت په صورت کې عامه لاره تنګه نه کړی.
- د کونجونو د قایمه زاویو لپاره د فیثاغورث له قضیی او یا له قایمه الزاویه مثلث څخه دا لاندې شکلونو مطابق کار واخیستل شی.