زما نوم: محمد هارون د زیږیدو ځای مې هلمند مارجه ده . اوسنی هستوګنځی مې هلمند مرکز بولان دئ. ځینې سنت طریقې را وښیه
الجواب:
۱. د عبادت سنتونه (قرآن، سنت او حنفي فقه)
الف: لمونځ (نماز)
-
وخت پابندي: لمونځ په خپل مقرر وخت ادا کول سنت دی (قرآن ۱۷:۷۸).
-
پاکوالی: وضو او طهارت د لمونځ اساسي برخه ده.
-
نیت کول: لمونځ د نیت له مخې صحيح کېږي، چې د حنفي فقې له مخې داخلي نیت کفایت کوي.
-
سنتي اذکار: د سجدې، قیام، قعدې، او تشهد اذکار رسول ﷺ زده کړل، لکه «سبحان ربي الأعلى» په سجدې کې ویل.
ب: روژه
-
روژه د رمضان فرض ده، خو سنتي لارښوونې د نیت کولو، سهار له سپیده دم روژه نیولو، او ماښام د افطار کولو په شمول دي.
-
د حنفي فقهې له مخې، د میاشتې د رڼا لیدل د روژې د پیل او پای ټاکي.
ج: زکات او خیرات
-
د قرآن په وینا (۹:۶۰) او سنت کې، زکات د شتمنۍ پاکوالی دی.
-
حنفي فقه کې، د زکات ورکړه د مال د بشپړې ملکیت له ۱/۴۰ سره ده.
۲. د اخلاقو سنتونه
الف: صداقت او راستي
-
رسول ﷺ همیشه د صداقت لارښوونه کړې: «صدقہ منجاة».
-
قرآن ۳:۱۷ او ۹:۱۱۹ د پاکو اخلاقو اهمیت څرګندوي.
ب: حلم او صبر
-
رسول ﷺ په هر حالت کې صبر وکړ، او حنفي فقه هم د صبر، معاف کولو او تحمل کولو فضیلت لري.
ج: مهرباني او عاجزي
-
د کورنۍ، ګاونډیانو او ټولنې سره ښه سلوک د سنتو له اصولو سره سم دی.
۳. د ژوند عملي سنتونه
الف: خوراک او څښاک
-
رسول ﷺ په ساده، پاک او اندازه خوراک تاکید کړی.
-
«سهارنۍ وکړئ، د منځ ورځې خواړه لږ کړئ» — سنت دی.
-
د حنفي فقه له مخې حلال او پاک خوراک د دیني فرضونو برخه ده.
ب: لباس او صفا
-
ساده، پاک، او مناسب لباس اغوستل.
-
عطر استعمالول سنت دی (مخصوصاً د لمانځه مخکې).
ج: کورني ژوند
-
میړه او ښځه د یو بل سره په نرمۍ او احترام چلند وکړي.
-
ماشومانو ته نیکې تربیت او تعلیم ورکول سنت دی.
۴. د عبادتونو سره تړلي سنتونه
-
د قرآن تلاوت: په قرآن تلاوت کې خلوص او تدبر؛ په حنفي فقه کې لمونځ کې قرآن تلاوت لازمي دی.
-
اذکار او دعاء: د ورځنیو اذکارو او دعاؤو سنت عملي کول، لکه «سبحان الله، الحمد لله، الله اکبر».
-
سنت لمونځونه: نافله لمونځونه، جمعه لمونځ، او تراویح.
لنډه لارښونه:
-
د عبادتونو په ادا کولو کې قرآن ته عمل وکړئ او د سنت مطابق نیت او اذکار تعقیب کړئ.
-
په ټولنیزو او کورنیو اړیکو کې اخلاق او مهرباني عملي کړئ.
-
په ژوندانه هر عمل کې اندازه، پاکي او خلوص مراعات کړئ.
-
حنفي فقه لارښود ستاسو لپاره د عملي کولو تفصیل وړاندې کوي، خو اصل لار قرآن او سنت دي.