در منطقه ما چنین مرسوم است که هنگام رویت هلال ماه مبارک رمضان، مردم یک دیگر را فرا میخوانند و با دست به سوی هلال ماه، اشاره میکنند ومیگویند: اون ماه است و با انگشت به سوی هلال اشاره میکنند. یک بار شخصی آمد و گفت این کار شما خالی از کراهیت نیست. حال بیان دارید در این کار از دیدگاه شرعی کراهیت وجود دارد؟
الجواب وبالله التوفیق
علمای کرام در کتابهای فقهی این عمل را چنانچه به منظور تعظیم و بزرگداشت ماه باشد، مکروه نوشتهاند؛ زیرا این عمل از کردارهای زمان جاهلیت بوده است. اما چنانچه اشاره کردن به ماه بخاطر نشان دادن آن به دیگران باشد همانطور که منظور سوال کننده است، پس اشکالی ندارد.
الدلائل:
ـ فی مرقاة المفاتيح:
قال ابن الهمام الإشارة إلى الهلال تكره لأنه فعل أهل الجاهلية فيه أنه يحتاج إلى الإشارة عند الإراءة فتحمل الكراهة على وقت عدم الضرورة.([1])
ـ و فی الهندیة:
وتكره الإشارة إلى الهلال عند رؤيته تعظيما له أما إذا أشار إليه ليريه صاحبه فلا بأس به كذا في خزانة المفتين.([2])
ـ وفی الإختیار:
ويكره الإشارة إلى الهلال عند رؤيته لأنه من عادة الجاهلية كانوا يفعلونه تعظيما له. أما إذا أشار إليه ليريه صاحبه فلا بأس به.([3])
([1]) مرقاة المفاتيح شرح مشكاة المصابيح/ج4/ص414/رقم الحدیث: 1981/کتاب الصوم، باب رؤیة الهلال/مکتبه رشیدیه، کویته.
([2])الفتاوی الهندیة/ج5/ص438/کتاب الکراهیه، الباب الثلاثون فی المتفرقات/دارالفکر، الطبعة الأولی.
([3]) الإختیار لتعلیل المختار/ج4/ص 153/کتاب الکراهیة/فصل فی مسائل مختلفة/دار الرسالة العلمیة/ الطبعة الثانیة.
و الله اعلم بالصّواب