عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: جاء رجل إلى النبي صلى الله عليه وسلم فقال: يا رسول الله، أي الصدقة أعظم أجرًا؟ قال: «أن تَصَدَّقَ وأنت صحيحٌ شَحِيحٌ، تخشى الفقر وتَأَمَلُ الغِنى، ولا تُمْهِلْ حتى إذا بلغتِ الحُلْقُومَ قلت: لفلان كذا ولفلان كذا، وقد كان لفلان».
[صحيح] – [متفق عليه]
یو سړی د الله رسول صلی الله علیه وسلم خدمت ته راغی او ویې ویل:
یـا رسـولَ الله! کومه صدقه تر ټولو زیات اجر لري؟
نو آنحضرت صلی الله علیه وسلم وفرمایل:
«هغه صدقه چې ته یې کوې پداسې حال کې چې ته روغ، بخل کوونکی (شحیح) یې، د فقر (بېوزلۍ) وېره لرې او د شتمنېدو هیله لرې، او دا کار مه ځنډوه تر هغو چې نفس دې ستوني ته ورسیږي، او بیا ووایې: فلاني ته دومره ورکړئ او فلاني ته دومره… حال دا چې دا شتمني له مخکې د فلاني وه.»
📚 رواه البخاري و مسلم
📘 پښتو تشریح (لنډه):
په حدیث کې تاکید شوی چې تر ټولو غوره صدقه هغه ده چې انسان یې په خپل ژوند، روغتیا، او د اړتیا احساس پر مهال ورکړي، نه دا چې انتظار وباسي تر څو د مرګ په حال کې وي او بیا وصیت وکړي. دا ډول صدقه د اخلاص، قرباني، او پوره اجر سبب ګرځي.
بروز رسانی: کدامين صدقه اجر و پاداش بيشتری دارد؟ فرمود: «صدقه ای که آن را درحالی بدهی که خود سالم و تندرستی و به مال و ثروت حريص و علاقه مندی و از فقر می ترسی و به مال و ثروت اميدواری؛ نه اينکه آن قدر در صدقه دادن درنگ کنی تا جانت به گلو برسد و آنگاه بگويی: اين مال فلانی باشد و آن، از آنِ فلانی. درحالی که دیگر آن مال از آنِ وارثان توست».
از ابوهريره رضی الله عنه روایت است که می گويد: شخصی نزد رسول الله صلى الله عليه وسلم آمد و پرسيد: ای رسول خدا، کدامين صدقه اجر و پاداش بيشتری دارد؟ فرمود: «أنْ تَصَدَّقَ وأنْت صحيحٌ شَحيحٌ، تَخْشى الْفقرَ وتأْمُلُ الْغنى، ولا تُمْهِلْ حتَّى إذا بلَغتِ الْحلُقُومَ. قُلت: لفُلانٍ كذا ولفلانٍ كَذَا، وقَدْ كان لفُلانٍ»: «صدقه ای که آن را درحالی بدهی که خود سالم و تندرستی و به مال و ثروت حريص و علاقه مندی و از فقر می ترسی و به مال و ثروت اميدواری؛ نه اينکه آن قدر در صدقه دادن درنگ کنی تا جانت به گلو برسد و آنگاه بگويی: اين مال فلانی باشد و آن، از آنِ فلانی. درحالی که دیگر آن مال از آنِ وارثان توست».
[صحیح است] – [متفق علیه]
شرح
مردی نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده و از ایشان در مورد برترین صدقه سوال می کند و رسول الله صلی الله علیه وسلم در پاسخ به وی می فرماید: بهترین صدقه آن است که در حال سلامتی و تندرستی باشد، آنگاه که نفست حریص و مشتاق مال بوده و اگر زنده باشی از فقر و تنگدستی بیم و به ثروت امید داشته باشی؛ و صدقه دادن را چنان به تاخیر نیندازی که مرگت فرارسد و مطمئن شوی که دیگر در دنیا نخواهی بود و وقت ترک آن فرارسیده است و آنگاه بگویی: این مقدار مال به فلانی صدقه می دهم یا برای او وصیت می کنم و این مقدار برای فلانی صدقه داده یا وصیت می کنم؛ حال آنکه دیگر مال و اموالت از آن وارثان است و از مالکیت تو خارج شده است.